De archeologienota als toevoeging bij de omgevingsvergunning
Een bouwproject start veelal met een omgevingsvergunning (vroeger stedenbouwkundige vergunning of verkavelingsvergunning). In sommige gevallen dient de vergunningsaanvraag aangevuld met een archeologienota. De archeologienota omvat een archeologische evaluatie van het terrein in relatie tot de geplande bouwwerken. Er is bij wet vastgesteld hoe het indienen van de archeologienota dient te verlopen en dat de maatregelen in een goedgekeurde archeologienota ook dienen uitgevoerd te worden.
Het verloop van archeologie en de archeologienota bij een omgevingsvergunning
Wanneer een archeologienota aan een omgevingsvergunning toegevoegd dient te worden, dient dit te verlopen volgens vooropgesteld plan. Een archeologienota dient bezorgd te worden aan de vergunningverlenende overheid samen met de aanvraag tot omgevingsvergunning. Alvorens die overheidsdienst een beslissing neemt over de vergunningsaanvraag dient de archeologienota te worden bekrachtigd (vandaag gebruikt men de term aktename). Doorgaans wordt een al bekrachtigde nota aan het bouwdossier toegevoegd. In sommige gevallen is dit niet mogelijk en kan de goedkeuring van de archeologienota gelijklopen met die van de omgevingsvergunning. Concreet, kan een omgevingsvergunning pas ontvangen worden nadat de vereiste archeologienota door de Vlaamse administratie bekrachtigd of in akte genomen werd.
Het archeologisch vooronderzoek vindt vooraf plaats
Volledig het archeologische traject van vooronderzoek tot opgraving wordt doorlopen voor aanvang van de bouwwerken. De resultaten van het vooronderzoek worden gebundeld in de archeologienota. Het vooronderzoek omvat steeds een bureaustudie die indien nodig wordt aangevuld met terreinwerk. Bij voorkeur wordt het archeologisch vooronderzoek volledig uitgevoerd voor de aanvraag van de vergunning. Wanneer uitgebreid terreinwerk voorafgaand aan de vergunning niet mogelijk is, zal de archeoloog vaak eerst enkel een vooronderzoek zonder bodemingreep uitvoeren wat - indien nodig- naast een bureauonderzoek ook nog landschappelijke boringen of geofysisch onderzoek kan inhouden. Als verder terreinevaluatie dan nog nodig blijkt kan dit uitgevoerd worden volgens uitgesteld traject. Dit uitgestelde vooronderzoek dient te worden uitgevoerd na het verkrijgen van de vergunning, maar wel vooraleer de vergunde werken gestart worden. Vervolgens wordt er een bijkomende nota opgesteld en ingediend.
Een goedgekeurde archeologienota bij omgevingsvergunning is bindend
Een archeologienota omvat steeds een programma van maatregelen. Een programma van maatregelen geeft een gemotiveerd advies over het al dan niet nemen van verdere maatregelen voor een goede omgang met het archeologisch erfgoed bij uitvoering van de werken. Bij een beperkte archeologisch erfgoedwaarde van het terrein, zijn ook de geformuleerde maatregelen vaak beperkt en wordt het terrein soms onmiddellijk vrijgegeven. Bij een hoge archeologisch erfgoedwaarde, omvat het programma van maatregelen een aantal concrete richtlijnen in functie van uitgesteld vooronderzoek, behoud in situ of een archeologische opgraving. Bij het uitvoeren van de werken dienen dus steeds rekening gehouden te worden met de maatregelen die in de archeologienota bepaald werden. De vergunningverlenende overheid neemt daarom de maatregelen uit de archeologienota op als voorwaarde in de vergunning. Zo wordt de archeologienota aan de omgevingsvergunning gekoppeld.
Zit u met vragen rond de archeologienota bij een omgevingsvergunning? Wenst u hierbij professionele hulp van een expert? Neem dan contact op met Davy Herremans van Goed in Erfgoed.
