Wegwijs in de archeologie wetgeving
De zorg voor onroerend erfgoed gaat verder dan het beschermen van bouwkundig erfgoed en monument. Ook de ondergrond bevat erfgoed. De zorg voor deze vorm van onroerend erfgoed noemt men de archeologie. Als eigenaar hebt u in sommige gevallen een aantal verplichtingen inzake archeologisch onderzoek. . Goed in Erfgoed is op de hoogte van de meest recente archeologische wetgeving zoals vervat in het Onroerenderfgoeddecreet, en helpt u hier graag in verder met vakkundig advies.
Archeologisch erfgoed
Archeologisch erfgoed wordt als onvervangbaar beschouwd. Concreet gaat het om restanten die inzicht geven in de geschiedenis van de mens, zijn handelingen, zijn gebruiken en zijn omgeving. Om dit bodemarchief zo goed mogelijk te kunnen bewaren, dienen al deze historische en archeologische resten te worden beschermd tegen vernietiging door werken met impact in de bodem. Hoe onroerend erfgoed behandeld en beschermd dient te worden, wordt door verschillende procedures en archeologische wetgevingen bepaald.
Bepalingen volgens de archeologische wetgeving
Het Europese Verdrag van Malta uit 1992 ligt aan de basis van de verplichting van archeologisch onderzoek. Dit verdrag bepaalt namelijk de bescherming van archeologisch erfgoed. In 2016 werd de Europese bepalingen met het Onroerenderfgoeddecreet in een Vlaamse wetgeving gegoten. Uitgangspunt is dat archeologische waarden steeds zo veel mogelijk in de bodem bewaard dienen te worden. Kan dat niet dan dienen ze tenminste zo goed mogelijk worden onderzocht vooraleer ze worden vernietigd. In de ruimtelijke ordening en ook bij het maken van bouwplannen kan men best zo vroeg mogelijk rekening houden met archeologie. Daarnaast legt deze archeologische wetgeving ook vast dat de kosten voor het archeologisch onderzoek en eventuele opgravingen steeds bekostigd dienen te worden door de bodemverstoorder, in concreto de bouwheer of vergunningsaanvrager.
Diverse vormen van bescherming
Sinds 2016 trad het Onroerenderfgoeddecreet in werking. De archeologische wetgeving voorziet een aantal niveaus van bescherming. Het principe van verplicht archeologisch onderzoek bij de aanvraag van een omgevingsvergunning geldt voor iedereen en over gans Vlaanderen. Of u al dan niet verplicht bent om archeologisch onderzoek te laten uitvoeren of een archeologienota te laten opstellen, is wel situatiegebonden en afhankelijk van een aantal criteria. Daarenboven genieten een aantal gebieden waarvan de archeologische waarde reeds is gekend een bijzondere bescherming. Bij de bescherming van archeologisch erfgoed wordt een onderscheid gemaakt tussen archeologische zones en beschermde archeologische sites. Als eigenaar betekent zo’n bescherming bijkomende rechtsgevolgen en meer verplichtingen inzake archeologisch onderzoek.
Een snel veranderende archeologische wetgeving
Sinds april 2019 werd de archeologische wetgeving gewijzigd waarbij de procedure rond archeologienota’s aangepast werd. Zo is het indienen van een archeologienota een melding en is de bekrachtiging een aktename. Wenst u meer te weten rond archeologie wetgeving of zit u met specifieke vragen, dan weet Davy Herremans u als erkend archeoloog steeds professioneel verder te helpen.
